Akademik Veri Yönetim Sistemi
3rd International Congress of Language and Translation Studies (LOTUS), Konya, Türkiye, 2 - 03 Kasım 2023, ss.79-80, (Özet Bildiri)
Çeviri eğitiminde temel amaç, öğrencilere çeviri edinci kazandırmaktır. Çeviri edinci, çevirinin içinde gerçekleştiği mekanizmaların anlaşılmasını sağlayan bu sayede çeviri sürecinde işlevsel kararlar alınmasının yolunu açan beceriler bütünü olarak tanımlanabilir. Bir başka deyişle, çeviri edinci çeviriye ilişkin yöntem geliştirme ve çeviri sürecini yönetebilme becerisidir. Çevirinin kültürel ve toplumsal bağlamlarda ele alınmasıyla birlikte, sözü edilen becerinin kapsamı da bu doğrultuda yeniden şekillenmiştir. Bu bağlamda, kaynak ve erek dil hakimiyetinin yanısıra kaynak ve erek kültürü tanıma, metin oluşturabilme ve çözümleyebilme, eleştirel düşünme, etkin araştırma ve teknoloji kullanımı çeviri edincini oluşturan alt edinçler olarak karşımıza çıkmaktadır. Öğrenciler söz konusu becerileri kullanarak çeviriye ilişkin işlevsel yöntem geliştirebilirler. Çeviri müfredatlarında yer alan derslerin bu edinçleri destekleyecek uygulamaları içermesi ve bütünsel bir bakışla oluşturulması gerekmektedir. Bu doğrultuda, dersler kuram-uygulama bütünlüğü içinde ve aynı zamanda birbirini tamamlayıcı şekilde planlanmalıdır. Mütercim-tercümanlık müfredatlarında yer alan uzmanlık alanı dersleri farklı alanlara özgü koşulların tanıtıldığı aynı zamanda çeviriye ilişkin yöntem bilgisinin uygulamalarla pekiştirilip içselleştirildiği derslerdir. Uzmanlık alanı derslerindeki uygulamaların kuramsal çerçevede, çeviri edincini pekiştirmeye yönelik planlanması önemlidir. Bu bildirinde, bir uzmanlık alanı olan tıp çevirisi dersinde terminoloji ve dil kullanımı çeviri edinci bağlamında değerlendirilmektedir. Tıp metinlerinin içerdiği yoğun bilgi, teknik dil, alana özgü dil ve anlatım özellikleri çeviri sürecinde zorlayıcı olabilmektedir. Terminoloji ve dilin yanısıra, tıp alanındaki geniş metin alt türü çeşitliliği, her metnin kendine özgü geleneklerinin tanınmasını ve buna göre hareket edilmesini gerekli kılmaktadır. Çeviri sürecinde sözü edilen hususlara bağlı çıkabilecek sorunların çözümünde etkin araştırma ve metin çözümleme becerileri önemli rol oynamaktadır. Ders kapsamındaki uygulamalar tıp metinlerindeki alana özgü terminoloji ve dil kullanımına ve metin alt türleri geleneklerine ilişkin farkındalık yaratacak ve sözü edilen alt edinçleri geliştirecek şekilde planlanmalıdır. Bu sunumun amacı, tıp çevirisinde terminoloji ve tıp diline özgü zorlukların aşılmasında çeviri edinci ve buna bağlı alt edinçlerin işlevine ve önemine dikkat çekmek, dersin bu becerileri besleyecek şekilde işlenmesine yönelik önerilerde bulunmaktır.