Bu çalışmanın amacı kanalizasyon hidrolik tasarım optimizasyonu probleminde en uygun kısıt yönetimi mekanizmasını araştırmaktır. Bu amaçla problemin çözümünde daha önce kullanılmamış olan Karahindiba Optimizasyon Algoritması kullanılmıştır. Ele alınan problem kısıtlı optimizasyon problemi olduğundan, problemin çözümünde kısıt yönetimi mekanizmalarına ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışmada çeşitli kısıt yönetimi mekanizmalarının, algoritmanın performansı üzerindeki etkileri iki farklı boyuttaki kanalizasyon şebekesinde araştırılmıştır. Kullanılan kısıt yönetimi mekanizmaları statik ceza yöntemi, dinamik ceza yöntemi, olurlu çözümlerin üstünlüğü ile birleştirilmiş dinamik ceza yöntemi, üstel dinamik ceza yöntemi, olurlu çözümlerin üstünlüğü ile birleştirilmiş üstel dinamik ceza yöntemi, eklektik ceza yöntemi, uyarlanabilir ceza yöntemi ve ters tanjant yöntemidir. Performans ölçütü olarak çözüm kalitesi, çözüm süresi ve gelişme oranı ölçütleri kullanılmıştır. Ele alınan kısıt yönetimi mekanizmalarından en tutarlı sonuca sahip olan yöntem, uyarlanabilir ceza yöntemi olmuştur.
The aim of this study is to investigate the most appropriate constraint-handling mechanism in the sewer hydraulic design optimization problem. For this purpose, Dandelion Optimizer, which has not been used before to solve this problem, was used. Since the considered problem is a constrained optimization problem, constraint-handling mechanisms are required to solve this problem. In this study, the effects of various constraint-handling mechanisms on the performance of the algorithm were investigated in two different sized sewer networks. The constraint-handling mechanisms used are static penalty method, dynamic penalty method, dynamic penalty method with the superiority of feasible points, exponential dynamic penalty method, exponential dynamic penalty method with the superiority of feasible points, eclectic penalty method, adaptive penalty method and inverse tangent method. Solution quality, solution time and progress ratio were used as performance criteria. The most consistent result among the constraint-handling mechanisms discussed, was the adaptive penalty method.
