Akademik Veri Yönetim Sistemi
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, sa.43, ss.681-697, 2024 (Hakemli Dergi)
Çeviri edinci, genel tanımıyla, çeviri yapabilmek için gereken tüm edinçleri kapsayan üst edinci ifade eder. Akademik çeviri eğitimi veren programların öğrenme çıktıları, bütünde çeviri edinci kazandırmak amacıyla oluşturulmuştur. Ulusal Meslek Standartları kapsamında yayımlanan Çevirmen (Seviye 6) Ulusal Meslek Standardı, çeviri edinci altındaki temel çevirmen beceri ve yetkinliklerini kapsamlı ve açık şekilde belirlemiştir. Mesleği icra edecek çevirmenler için asgari normları açıklayan bu standart, çeviri programlarının öğrenme çıktılarını belirlemesinde bir kılavuz niteliğindedir. Eğitimde kalite ve belirli standartlar sağlamak amacıyla, bölümlerin Çevirmen Meslek Standardına uyumlanması beklenmektedir. Çeviri eğitiminde yer alan sözlü ve yazılı çeviri dersleri, öğrencilerin sözü edilen çeviri becerilerini geliştirdiği uygulamaları içermektedir. Bu bağlamda, yazılı metinden sözlü çeviri, daha çok ardıl ve eş zamanlı çeviri derslerini destekleyen bir ders olarak değerlendirilse de kazandırdığı çoklu beceriler nedeniyle çeviri edincini oluşturan alt edinçleri beslediği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, yazılı metinden sözlü çeviri dersinin sözlü çeviri becerilerinin yanı sıra çeviri eğitiminin kazandırmayı hedeflediği çeviri edincine katkısını ortaya koymaktır. İncelemede ele alınan becerilerin nesnel ve belirli ölçütlerle değerlendirilmesi için Çevirmen (Seviye 6) Ulusal Meslek Standardında yer alan görevler ve bu görevler altında yazılı metinden sözlü çeviri ile ilgili olduğu düşünülen başarım ölçütleri referans olarak alınmıştır. Buna ek olarak, meslek standardına uyumlanarak oluşturulan Manisa Celal Bayar Üniversitesi İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Bölümü program çıktıları ikinci referans kaynağı olarak kullanılmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda, ilk olarak yazılı metinden sözlü çevirinin doğası ve doğrudan kazandırdığı beceriler incelenmiş ve çeviri edincine sağladığı doğrudan ve dolaylı katkıları Çevirmen Ulusal Meslek Standardı (Seviye 6) ve ilgili program çıktılarıyla ilişkilendirilerek ortaya konmuştur. Son bölümde, dersin işleyişine ışık tutmak ve elde edilen bulguları somutlaştırmak amacıyla bir uygulama örneğine yer verilmiştir. Çalışma sonunda, yazılı metinden sözlü çeviri dersinin sağladığı çoklu beceriler ile çeviri eğitiminde kilit bir role sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Bu nedenle, çeviri programlarında işlevsel şekilde planlanarak bu derse yer verilmesinin eğitimin verimliliğini arttıracağı düşünülmektedir.