Dil bilgisi konularından söz dizimi ile ilgili olan istem, fiilleri kendisine bağlı olan katılanların (üyelerin) sayısına göre niteleme ve sınıflandırma olarak tanımlanabilir. İstem konusu, Türkiye Türkçesi gramerlerinde genellikle "fiil-tamlayıcı" veya "yüklem-hal eki" ilişkisi bağlamında değerlendirilmiştir. Bu çalışmalarda; genellikle "fiillerin durum ekli tamlayıcıları", "fiil-tamlayıcı ilişkisi", "birleşim değeri" gibi kavramlar kullanılmıştır. Söz dizimsel analizlerde istem konusunu sadece "durum ekleri" temelinde değerlendirmek yeterli olmaz. Çünkü "mantıksal", "morfolojik" ve "semantik" olmak üzere üç boyutu bulunan "istem", sadece "durum ekleriyle" değil bir bütün olarak fiilin "yönetim"i ile ilgili bir konudur.Bu çalışmada, Gagauz Türkçesinin ve Türkiye Türkçesinin söz dizimsel yapıları, istem temelinde karşılaştırmalı analiz edilecektir. Her iki lehçede istem analizinin tam olarak ortaya konması için öncelikle diğer söz dizimi kuramlarından bahsedilecek ve "istem" kavramı ana hatlarıyla tanıtılacaktır
Valency is related to syntax in grammar and described as modification and grouping in accordance with numbers of members that their verbs connected to themselves. In Turkish grammars, the valency is often considered as a case related to the relation between verb and genitival, attachment status and named such as the status of the attached group in verbs, relationship between verb and genitival, composition value in various studies. However, assessing the valency only in terms of attachment status would be a one dimensional approach. Because the valency has three dimensions as logical, morphological and semantic and it is not only a topic related to attachment status but also relatedto domination of the verb.In this work, valency in Gagauz and Turkey Turkish will be analysed comparatively. Valency term will be described in detail and syntactic theories will be mentioned prior to analysis of valency. After the valency has been completed theoratically Gagauz and Turkey Turkish will be compared and differences will be introduced
