Bu araştırmanın amacı erken dönem uyumsuz şemalar ile alkol ve madde kullanım bozuklukları arasındaki ilişkiye yönelik araştırmaların incelenmesidir. Nitel araştırma desenlerinden durum çalışması olarak desenlenen bu çalışmada doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda 8 yurt içi, 13 yurt dışı çalışmaya ulaşılarak, bu araştırmaların yazarı ve yayın yılı, araştırmanın türü, örneklemi, konusu ve ortaya konan bulgular açısından incelenmiştir. Araştırma sonuçları erken dönem uyumsuz şemaların alkol ve madde kullanımıyla doğrudan ilişkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca şema terapi odaklı müdahalelerin etkisinin incelendiği sınırlı sayıdaki deneysel çalışma da bu müdahalelerin sigara ve madde bağımlıları üzerinde olumlu etkiye sahip olduğuna işaret etmektedir. Sonuç olarak yurt içi ve yurt dışı alanyazında erken dönem uyumsuz şemaların alkol ve madde bağımlılığı ile ilişkili olduğuna işaret edilmektedir. Bu nedenle şema terapi odaklı müdahalelerin bu bağımlılık türleri üzerindeki etkililiğini inceleyen deneysel çalışmaların yaygınlaştırılması ve sonuçlar doğrultusunda gençler ve yetişkinlerde alkol ve madde kullanımını azaltmaya yönelik şema terapi temelli önleyici ve iyileştirici müdahale programlarının geliştirilmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir.
The aim of this research is to investigate the researches on the relationship between early maladaptive schemas and alcohol and substance use disorders. In this study, which was designed as a case study from qualitative research designs, document review method was used. In line with the purpose of the study, 8 national and 13 international studies were obtained and analyzed in terms of the author and year of publication, type of research, sample, subject and findings. Results show that early maladaptive schemas are directly related to alcohol and substance use. In addition, a limited number of experimental studies examining the effect of schema therapy-oriented interventions also indicate that these interventions have a positive effect on smokers and substance addicts. As a result, it is pointed out in the national and international literature that early maladaptive schemas are associated with alcohol and substance abuse. So, it is thought that it would be useful to disseminate experimental studies examining the effectiveness of schema therapy-oriented interventions on these types of addictions and, in line with the results, to develop schema therapy-based preventive and curative intervention programs aimed at reducing alcohol and substance abuse in adolescents and adults.
